Weblogs

Plannen Jaap Edenbaan slecht voor Hogerop

Er is veel onrust op de Jaap Edenbaan. Vanuit alle hoeken en gaten maken mensen zich zorgen. Gaat dit wel goed komen? Zijn ‘we’ er nog wel over, pak hem beet, 5 jaar? Als voorzitter van Hogerop maak ik mij ook grote zorgen.

Als voorzitter van Hogerop maar ook als fervente gebruiker van de Jaap Eden Baan, maak ik me zorgen over de handelswijze van het Stichtingsbestuur van de Jaap Eden Baan. Het oorspronkelijke doel van de “hervormingen” op de Jaap Eden Baan hadden te maken met het creëren van een gezond financieel klimaat. Meer inkomsten genereren, minder afhankelijkheid van de subsidie vanuit de gemeente, beter op eigen benen kunnen staan. Hoewel er weinig mis is met dit doel, baart de manier waarop de Stichting, aangevoerd door de directrice, dit doel vertaald heeft in haar plannen mij zorgen. Ik wil deze zorgen graag met jullie delen omdat ik denk dat het realiseren van de plannen en strategie van het Stichtingsbestuur uiteindelijk slecht zal kunnen uitpakken voor alle actieve schaatsers. En dus ook voor alle verenigingen. Op korte termijn wil ik gezamenlijk onze Hogerop route bepalen om te zien welke bijdrage Hogerop kan leveren om deze rijdende trein (lees: de plannen van de Stichting) van richting te laten veranderen.

De plannen en mijn zorgen

Het voert hier te ver om de plannen van de Stichting in detail te beschrijven. Maar in grote lijnen komen de plannen erop neer dat de Stichting de activiteiten zoals die nu door de huidige ondernemers op de ijsbaan worden uitgevoerd (schaatsles, horeca), zelf wil gaan uitvoeren. Het niet verlengen van contracten met Duosport en de Skeeve Skaes vormen voor de Stichting logische stappen. Ze willen één loket, waar de gebruiker terecht kan voor alles wat hij nodig heeft. En dat loket komt in beheer van de Stichting.

Algemeen bekend is dat de manier waarop de Stichting deze stappen probeert te zetten, allesbehalve soepel verloopt. De communicatie door de Stichting is gebrekkig en stroef, vaak eenzijdig ingestoken en verre van compleet. De Stichting is jaren onzichtbaar geweest voor de schaatsers en daar waar ze zichtbaar werden, werden de schaatsers, pachters geconfronteerd met onbegrijpelijke ingegrepen. Dat wakkert mijn zorgen alleen nog maar meer aan. Ik heb onder andere de volgende vragen:

1. Voor welke problemen zijn de beoogde veranderingen van de Stichting een oplossing?
2. De plannen maken op mij een slecht gefundeerde indruk, wat legitimeert de verschillende acties?
3. De urgentie voor de gebruikers lijkt te ontbreken, hoe noodzakelijk vinden zij alle voorgestane veranderingen?
4. Hoe onomkeerbaar zijn veranderingen die nu worden gerealiseerd, wat is het alternatieve plan van de Stichting als het anders loopt dan gepland?

De bezorgdheid heeft te maken met de plannen zelf én het ontbreken van overleg tussen de schaatsers en het management van de baan. Er worden ambities ten toon gespreid die zonder of met weinig contact met de schaatsers nagestreefd worden en die twijfelachtig zijn. Er is niemand iets gevraagd! Er is geen gebruikersoverleg om de ongeorganiseerde en georganiseerde schaatsers naar hun mening te vragen en er is een slechte relatie met de pachters op de baan. Er is een top-down benadering die niet past in deze tijd. Ik ben onderdeel van een grote vaste groep gebruikers die jaar in, jaar uit veel vrije tijd met plezier doorbrengt op de Jaap Edenbaan, tegen een behoorlijk forse vergoeding aan entree en abonnementen. Hier zou je zuinig op kunnen zijn.

Hieronder geef ik een toelichting op de zorgen die ik heb en wat ik hier van vindt. De komende tijd zullen we hier als vereniging onze gezamenlijke lijn in moeten gaan bepalen. En waar nodig samen optrekken met andere belanghebbende die onze lijn delen.

De gouden eieren van de kip

De Jaap Edenbaan heeft zich ontwikkeld tot een unieke ijsbaan in Nederland. Niet alleen omdat ze een open ijsbaan is gebleven want dat zou je kunnen uitleggen als een gebrek aan keuzes maken of financiële middelen. Nee, op de Jaap Edenbaan hebben zich de afgelopen decennia enkele unieke instituten ontwikkeld:

• het grootste schaats-instructie-instituut van Nederland: Duosport
• de veruit meest unieke schaats horecagelegenheid van Nederland: Skeeve Skaes
• een schaatswinkel en verhuurbedrijf met de grootste collectie schaatsen van NL: Waterman

De stichting is er mijn inziens voor om te zorgen voor een uitstekende infrastructuur en voor een goede invulling en bezetting van het terrein en de opstallen. Wat zij niet moeten doen is zich begeven op vakgebieden waar ze geen kaas van heeft gegeten. Hoeveel voorbeelden zijn er niet van dit soort ‘nationalisaties’ die desastreus zijn afgelopen? Laten we zorgen dat dit stichtingsbestuur niet de geschiedenisboekjes in gaat als de verantwoordelijke voor het einde van de Jaap Edenbaan in deze vorm, want dat dreigt! En dan zitten de schaatsers zonder faciliteit of op een, sfeerloos, overdekt baantje in Amsterdam Zuidoost hun sport uit te oefenen, want dat is de kans om de Jaap Edenbaan van haar unieke locatie weg te krijgen.

Bezoekersaantallen Jaap Edenbaan tegen de trend in

De directie schermt met cijfers van bezoekersaantallen die gunstig afsteken bij die van de andere ijsbanen in Nederland. Als deze cijfers kloppen dan zou je kunnen onderzoeken wat daar de reden van is. Waarom gaat de Jaap Edenbaan niet mee in deze, negatieve, trend? Zou het niet zo kunnen zijn dat de combinatie unieke locatie (sfeer) met de ingrediënten Duosport (met veel vaste, langdurige klanten), Skeeve Skaes (drukste bezochte horecagelegenheid in Amsterdam per m2?) en Waterman voornamelijk voor het succes zorgen. Wellicht, maar waarom wordt daar geen uitgebreid en diepgaand onderzoek naar gedaan? Waarom worden die unieke ingrediënten overboord gegooid en niet meegenomen in een beter toekomstplan voor de Jaap Edenbaan? Is het zo dat je met hart en ziel ondernemende pachters kunt evenaren in hun prestaties met dezelfde marges/opbrengsten? En waar is dat op gebaseerd. De afhankelijkheid en de vermindering van subsidiegelden alleen kan de grond niet zijn, want de (financiële) risico’s die deze richting met zich mee brengen is zeer groot.

Eén loket als service?

In de plannen van de Jaap Edenbaan worden de zogenaamde verschillende loketten als probleem geschetst: klanten zouden behoefte hebben aan één loket. Voor mij is dit een totaal nieuwe insteek en roept de vraag op: is het geen gelegenheidsargument? Als je schaatsinstructie wilt dan neem je contact op met Duosport en is je les en entree geregeld en al jaren op een prima manier ook via internet. Voor degene die onverhoopt nog geen schaatsen hebben, die moeten alleen nog langs Waterman om schaatsen te huren. Je hoeft niet meer, in de soms lange rijen, langs de kassa. Deze gesuggereerde verbetering van de dienstverlening staat in schril contrast met de vele ervaringen die de bezoekers van de Jaap Edenbaan regelmatig ervaren op het gebied van de toegang: abonnementen die niet gelezen kunnen worden, lange rijen bij de kassa, soms matige dienstverlening bij de kassa’s (onvriendelijk, ongeïnteresseerd) etc. De Jaap Edenbaan heeft geen geruststellende reputatie op het gebied van dienstverlening, vandaar dat ik mijn hart vast houdt als er meer zaken onderbracht gaan worden in deze zogenaamde één-loket-oplossing. De meerwaarde ontgaat mij volledig, behalve dat er nu soms iemand doorverwezen moeten worden naar Duosport, de Skeeve of Waterman.

Duosport is geen schaatsschool!

Duosport is geen schaatsschool maar een uniek schaatsinstituut. In Nederland is er geen vergelijkbaar instituut met de expertise en omvang op het gebied van schaatsen, zeker als breedtesport als Duosport. Een lesje afdraaien kun je misschien al snel maar zo makkelijk als het lijkt is het niet. Duosport heeft met meer dan 20 jaar ervaring op de meeste ijsbanen van Nederland een visie ontwikkeld en een concept neergezet dat verder gaat dan het begrip schaatsschool suggereert. Duosport geeft instructie dat voldoet aan zeer uiteenlopende schaatsbehoeftes. Duosport is een belangrijk schaatsopleidingsinstituut o.a. voor haar eigen instructeurs, voor schaatstrainers van de KNSB en voor (sport)opleidingsinstituten. Duosport heeft aangetoond dat haar visie en aanpak aansluit bij de behoefte van vrije tijds(sport)besteding in deze tijd. Daar waar de verenigingen moeite hebben om sporters aan zich te binden voldoet voor een deel van de sporters deze faciliteit goed.

Waarom hebben al die ijsbanen in Nederland de afgelopen jaren Duosport gevraagd om die expliciete expertise in te brengen op hun IJsbanen? Natuurlijk hebben ze het ook allemaal zelf geprobeerd, maar het bleek een vak te zijn! Duosport blijkt een meerwaarde te zijn. Waar een ijsbaan beter van wordt. Waarom gaat de Jaap Edenbaan tegen deze trend in? Hoe wordt dit onderbouwd? Waarom zou dit op de jaap Edenbaan anders werken?

Skeeve Skaes

De directie meldde kort geleden dat er zonder ijs geen Skeeve Skaes is. Je zou ook kunnen zeggen omdat de Skeeve nu eenmaal zo uniek is als ze is, dat er zonder Skeeve veel minder schaatsers komen: de bezoekersaantallen zouden wel eens drastisch kunnen dalen met de afwezigheid van de huidige pachters.. Uit ervaring weet ik dat veel lesgroepen, ondanks soms matig weer een opvallend goede opkomst blijven houden in de loop van het seizoen omdat je inspanning op het ijs beloond wordt met een prettige nazit met je vrienden en vriendinnen. Misschien is het voor een buitenbaan als de Jaap Edenbaan daarom wel essentieel om zo’n gelegenheid op je terrein te hebben. Een kantine voldoet daar niet aan. En een kantine gaat het worden omdat de menselijke ziel er uit gehaald gaat worden. Horeca wordt gemaakt door mensen, niet door een paar schaatsen aan het plafond te hangen. Een Horeca concept overnemen is een hachelijke avontuur met onzekere uitkomsten tegen naar het zo nu lijkt tegen hoge kosten: de pachter moet uitgekocht en een nieuwe horecagelegenheid moet van de grond af opgebouwd worden.

Ik mis de menselijke factor

De plannen zijn op verschillende manieren te beoordelen. Als je ze bekijkt vanuit de menselijke factor dan wordt daar geheel aan voorbij gegaan. En dan heb ik het niet alleen over het gebrek aan contact tussen de gebruikers en pachters enerzijds en de Stichting anderzijds. De menselijke factor vertegenwoordigt de belangrijkste waarde van de baan (human capital). Waar heb ik het dan over, zo maar een greep:

• Instructeurs van Duosport worden als abstracte groep zonder overleg in de nieuwe plannen ondergebracht in een ander concept.
• De schaatsers op het ijs, de klanten dus, is niets gevraagd. Niet de ongeorganiseerde maar ook niet de schaatsers in de verenigingen.
• De mensen die al jaren lang een unieke horecagelegenheid als de Skeeve Skaes hebben opgebouwd zijn blijkbaar zonder schade vervangbaar door willekeurig wie.

Dat de plannen wellicht 50% minder schaatsers naar de Jaap Edenbaan trekt, daar wordt al rekening mee gehouden. Mensen zijn geen dingen die je op kunt pakken en elders neer kunt zetten of weg gooit zonder dat daar zorgvuldig en afgewogen mee omgegaan wordt. Het komt allemaal nogal arrogant over ook al is dat misschien niet zo bedoeld.

Wat betekent dit voor een schaatsvereniging als Hogerop?

Met de schaatsverenigingen op de Jaap Edenbaan gaat het niet goed. De schaatsverenigingen hebben net als vele (sport) verenigingen moeite om zich te handhaven in deze veranderende tijden. Ledenaantallen lopen, soms sterk, terug. De Amsterdamse schaatsvereniging Hogerop gaat tegen deze trend in en heeft blijkbaar een positieve uitstraling waar veel mensen onderdeel van willen zijn. De vereniging is een kleine twintig jaar geleden opgericht omdat de bestaande verenigingen en verenigingscultuur niet aantrekkelijk en (deels) achterhaald gevonden werd.

Hogerop is gegaan voor kwaliteit, respect, communicatie, transparantie, platte organisatie en expliciete aandacht voor vrouwen in de schaatssport. Om deze doelen te realiseren hebben we altijd geïnvesteerd in een nauwe samenwerking met Duosport. Omdat zij een natuurlijke partner zijn op deze voor Hogerop belangrijke waardes. Duosport levert ons geregeld trainers, zij leiden trainers op, zij verzorgen modules, veel van onze leden zijn doorgestroomde Duosport cursisten (geldt voor meer verenigingen), onze leden nemen (ook weer) les bij Duosport en wij hebben een speciale relatie met DuoFit, welke ondersteunend en gunstig is voor Hogerop leden. Een belangrijk deel van de kwaliteit die wij na streven kunnen we vooral realiseren met een partij als Duosport. De verenigingen en Hogerop zijn kwetsbaar: als deze kwalitatieve inbreng minder wordt of weg valt, dan komt het bestaansrecht van een vereniging als Hogerop in gevaar.

En zomaar een willekeurige schaatsschool kan dat niet leveren. In de kwaliteitsgarantie zoals de stichting deze in haar plannen garandeert, heb ik weinig vertrouwen. Er is namelijk geen markt van schaatsscholen, zover wij weten zijn er enkele kleine lokale partijen en een landelijk grotere speler (Duosport). Een aanbesteding met zo weinig serieuze spelers heeft in andere sectoren van de maatschappij al aangetoond veel risico’s in zich te hebben. Hoe is vorm aanbesteding gekozen, welke afwegingen zijn er gemaakt en waarom is er niet voor gekozen om met de huidige partners tot een voor de stichting en de schaatsers een beter resultaat te komen? Uit welk onderzoek en door wie uitgevoerd zou blijken dat er wel degelijk een serieuze markt is op het gebied van schaastinstructie?

De gemeente niet aanwezig voor haar burgers

In de hele onrust mis ik de aanwezigheid van de gemeente Amsterdam. Elk jaar wordt er zeer fors bijgelegd door de gemeente vanuit de publieke middelen. Dan mag de gemeente toch ook prestaties verwachten van de subsidie ontvanger: financieel maar ook beleidsmatig.

De Stichting gaat prat op haar autonomie. Je kunt je afvragen hoe autonoom je bent, als je zo zwaar aan het overheidsinfuus ligt? Deze autonomie geeft mij geen positief of geruststellend gevoel. Deze autonomie betekent namelijk dat een heel klein groepje bestuurders en directie, zonder last of ruggespraak, alles kan maken en breken. Vanuit de Stichting Jaap Eden wordt er constant geschermd met termen als ‘niet over een nacht ijs’, ‘er is gedegen onderzoek gedaan’ zonder dat duidelijk gemaakt kan worden waar dat uit bestaat en waar dat in te zien is. (Er is wel een onderzoek waaruit blijkt hoe enorm tevreden de cursisten van Duosport zijn met de geleverde dienstverlening). De Stichting is een gesloten entiteit met een matig gevoel voor wat er leeft op de Jaap Edenbaan.

Ik verwacht van de Gemeente Amsterdam op zijn minst een actievere opstelling. Waarom laat de Gemeente deze Stichting zo haar gang gaan. In de alternatieve plannen van Duosport, Waterman en de Skeeve Skaes is tenminste ruimte voor een gebruikersraad, of voor het verwerven van (gebruikers)aandelen in de baan. Wij willen gehoord worden en wij willen betrokken worden.

Deze Stichting speelt met vuur en voor mij als schaatser en voorzitter van een zeer actieve Amsterdamse schaatsvereniging kan ik zeggen dat onze toekomst nog nooit zo onzeker is geweest als nu. De doelstelling om minder subsidie afhankelijk te orden draag ik een warm hart toe en ik hoop dat het beste uit de twee plannen tot een perspectiefvolle situatie gaat leiden. Ik vraag de Gemeente de partijen bij elkaar te brengen en mee te werken aan een oplossing die wel perspectief heeft.

Willem-Jan Draper
Voorzitter A.S.S.V. Hogerop

Terug naar overzicht met weblogs